Houdingen tijdens de bevalling
Wanneer je aan een bevalling denkt, denken al snel veel mensen aan een bevalling liggend in een bed. Dit komt door wat wij vaak in films en series zien, maar je hoeft niet op je rug te bevallen! Er zijn onwijs veel verschillende houdingen waarin jij je weeën op kunt vangen en kunt persen. Volg hierin vooral de signalen van je lijf! In deze blog zullen wij ingaan op de voordelen van het wisselen van houdingen en zullen we zowel verticale als horizontale houdingen bespreken.
Wissel veel van houding!
Tijdens je bevalling ga je het waarschijnlijk vanzelf al wel merken, want een langere tijd in een en dezelfde houding is vaak helemaal niet fijn. Veel vrouwen zullen van nature, door de signalen van hun lijf te volgen, al wisselen in hun houdingen tijdens de bevalling.
Daarnaast is uit onderzoek is gebleken dat, wanneer je regelmatig van houding wisselt, je de pijn beter op kunt vangen. Hierdoor heb je minder behoefte aan pijnmedicatie. Ook blijkt uit onderzoek dat wanneer jij je eigen houding mag bepalen, de bevalling uiteindelijk korter duurt (zowel de ontsluitingsfase als de persfase), je achteraf met een beter gevoel terug kijkt op het proces en er minder medisch ingrijpen (inknippen en het gebruik van een vacuüm) nodig is.
Wanneer je regelmatig van houding wisselt, verander je namelijk ook steeds weer de vorm van jouw bekken in- en uitgang. Dit is bevorderlijk voor het draaien en dieper komen van je kindje en heeft een positieve invloed op het proces.
Welke bevalhouding is het beste?
Tijdens het spreekuur of tijdens onze cursussen komt vaak de vraag “Welke houding kan ik het beste aannemen?” naar boven. Het is echter voor iedereen verschillende welke houding het fijnste voelt tijdens de bevalling. Je kunt dat pas testen op het moment van de bevalling zelf. Uiteraard is het wel heel goed om tijdens je zwangerschap de verschillende houdingen eens door te nemen, want op die manier weet je welke houdingen er mogelijk zijn en kun je deze uitproberen. Volg tijdens je bevalling vooral je gevoel en ontdek de houding die voor jou, op dat moment, het prettigste voelt!
Horizontale houdingen
Uiteindelijk bevalt ongeveer 80-85% van de vrouwen op haar rug. Dit terwijl dit eigenlijk geen natuurlijke baarhouding is. Wanneer je op je rug ligt, wordt je stuitje namelijk naar voren geduwd én omhoog gekruld. Door deze veranderingen van het bekken, zal je bekken in omvang vernauwen. Dit kan zelfs tot wel 1/3 van de potentiële ruimte zijn!
Het geboortekanaal is geen rechte buis, er zit een soort van knik in. Je kindje zal in eerste instantie meer richting je anus geduwd worden, om vervolgens langs je schaambotje omhoog te bewegen.
Je kunt het vergelijken met ontlasting hebben in bed, op je rug. Knap lastig lijkt me! Het zal al gemakkelijker worden wanneer je op je zij draait. Hetzelfde geldt voor je bevalling! Wanneer je tijdens het persen op je zij draait, geef je je stuitje, en daarmee je kindje, meer ruimte. Het kan zijn dat je wegens medische redenen niet meer uit bed kunt (bijvoorbeeld in geval van pijnstilling). Ook wanneer je benen erg moe zijn van het opvangen van je weeën tijdens de ontsluitingsfase, kan het best een uitdaging zijn om een andere houding aan te nemen tijdens het persen. Probeer dan te onthouden dat een zijligging erg zinvol kan zijn!
Ook kun je op bed op handen en knieën zitten, ook wel all fours genoemd. Wanneer je deze positie aanneemt tijdens je bevalling, is je bekken significant ruimer dan wanneer jij op je rug ligt. Op handen en knieën geef jij je kindje dus meer ruimte om dieper te komen en te draaien waardoor het persen gemakkelijker en sneller verloopt. Deze houding kun je ook aannemen in bad, onder de douche, naast het bed, leunend over een bal of bijvoorbeeld naast de bank.
Verticale houdingen
Al ga je op je kop staan; als dát helpt voor jou, dan zou ik vooral zeggen: DOEN! Al heb ik het nog nooit meegemaakt hoor. Houdingen die ik zwangeren wel regelmatig zie aannemen:
Een verticale bevalhouding: staand, hurkend of op een baarkruk. In deze houding werkt de zwaartekracht mee! Ontlasting hebben wij over het algemeen ook op het toilet. Op deze manier heeft je stuitje de ruimte én heeft de zwaartekracht een positieve werking. Een verticale houding zorgt voor meer druk op de baarmoedermond waardoor de ontsluitingsfase én de persfase makkelijker zullen gaan.
Veel vrouwen vangen de ontsluitingsweeën staand op. Bijvoorbeeld leunend over het aanrecht, de commode (deze zijn net ietsje hoger dan bijvoorbeeld de eettafel) of leunend/hangend over/onder hun partner. Vervolgens wiegen veel vrouwen van hun ene naar hun andere been of draaien ze cirkeltjes met hun bekken. Dit kan ook gemakkelijk op een bal of zittend op een stoel. Wanneer je op een stoel zit, kan het ook fijn zijn om met je gezicht richting de leuning te zitten. Leg over de leuning een kussen zodat je een ontspannen positie aan kunt nemen.
Zorg ervoor dat je tijdens de ontsluitingsfase je benen zo nu en dan wat rust geeft. Dit door soms even te gaan liggen of zitten. Zowel je partner (of degene die jou tijdens jouw bevalling ondersteund) als de zorgverleners kunnen je helpen met het wisselen en aannemen van een houding. We ondersteunen jou in jouw proces!
Geven wij tips tijdens de bevalling?
Uiteraard zullen wij je tijdens je bevalling ondersteunen en tips geven waar nodig. Wanneer je bijvoorbeeld start met persen in een verticale positie en de baby niet mooi volgt, zullen wij je adviseren een andere houding aan te nemen. Ook tijdens het persen kunnen we dus wisselen van houding!
Zo begon ik laatst ook met een zwangere in een rugligging. Dit omdat zij graag op bed wilde liggen. We zijn al vrij vlot over gegaan naar een zijligging, vervolgens de baarkruk en het laatste stukje hebben we op all fours in bed gedaan. Haar lijf gaf zelf deze sturing al en zij voelde heel goed wat er in haar lijf gebeurde (en wanneer er juist niets gebeurde). Uiteraard zullen wij je ondersteunen bij het wisselen van houding!
Wanneer je medisch bent is het over het algemeen gewoon mogelijk om te wisselen van houding. Bij een medische bevalling heb je soms wel iets minder bewegingsvrijheid. Dit in verband met het CTG. Middels het CTG wordt de hartslag van je kindje goed in de gaten gehouden. Ook kunnen zij zien hoeveel weeën je hebt. In sommige ziekenhuizen is tegenwoordig draadloos CTG beschikbaar, maar helaas nog niet in ieder ziekenhuis. Wanneer er geen draadloos CTG beschikbaar is, zal je ongeveer 1-1,5 meter aan bewegingsruimte hebben.
Blogpostafbeelding: Lisa Joy Kruis
